BATI TRAKYA AZINLIĞI YÜKSEK TAHSİLLİLER DERNEĞİ
1982 yılında 28 kurucu üye tarafından kurulan B.T.A.Y.T. Derneği 31 Mart 1982’de ülkenin resmi makamlarınca tanınarak faaliyet göstermeye başlamıştır. Dernek her yıl Ocak ayı içerisinde yapılan Genel Kurulda seçimle iş başına gelen 7 kişilik Yönetim ve 3 kişilik Denetim Kurulu’ndan müteşekkil bir kadroyla bir yıl süreyle yönetilir. Göreve getirilen yönetim kurulları kendi aralarında Başkan, Asbaşkan, Genel Sekreter ve Kasadarını belirleme hakkına sahiptir.
Kuruluş Tarihçesi
Yeni bir dernek kurma düşüncesi 1968 yılında “Celal Bayar Lisesi” mezunları derneği olarak oluşmaya başlamıştır. Temel düşünce böyle bir derneği kurmak ve kraliyet ailesinden daha fazla ilgi görebilmekti. Fakat bu düşünce, Celal Bayar Lisesi mezunlarının azlığından dolayı gerçekleşmemiş ve fikir düzeyinde kalmıştır.
Kral Yunanistan’dan ayrılınca artık kraliyet ailesinin ilgisi söz konusu değildi. Daha sonraları 1970’li yılların ilk yarısından itibaren Celal Bayar Lisesi mezunları değil de, Batı Trakya Türk Azınlığı’nı kapsayacak bir derneğin kurulması gündeme gelmiştir. Esas istenen, Batı Trakya Türk Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği adı altında bir derneğin kurulmasıydı. Bu arada 1972 yılında Yunanistan’da Dernekler Kanunu’nda değişiklik yapılmıştır. Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği adından “Türk” kelimesinin çıkarılması istenince, adında “Türk” kelimesi bulunan başka bir derneğin kurulması da mümkün değildi. Mahkemeye yapılacak Başvuru sonucunda; dernek eğer adında “Türk” kelimesi olduğundan dolayı reddedilirse, bu sefer de “Türk” sözcüğü olmaksızın mahkemeye başvurulması öngörülüyordu.
Yunanistan’a demokrasinin gelmesine rağmen, Cunta yönetiminin Batı Trakya Türk Azınlığı’na uyguladığı baskılar aynen devam ediyordu, işte, Batı Trakya Türk Azınlığı’nın sorunlarını dile getirecek resmi bir kuruluşun varlığına şiddetle ihtiyaç duyulduğundan, böyle bir derneğin bir an önce kurulması zarureti üzerinde duruluyordu.
Birinci toplantı:
Derneğin kuruluş nedeni…
Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği ile ilgili ilk ciddi kuruluş çalışmaları 17 Ekim 1976’da Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği’nde başlatılmıştır. İlk toplantının başkanlığına en yaşlı üye sıfatıyla Asım Haliloğlu getirilmiştir. Yapılan bu ilk kuruluş toplantısında tüzük maddeleri tartışılmış ve derneğin kuruluş zarureti ve amacı üzerinde durulmuştur. Derneğin kurulmasına yönelik itici güç; Batı Trakya Türk Azınlığı’nda üniversite mezunlarının teker teker değil de, bir grup olarak neler yaptıklarını halkın sorgulaması olmuştur. Derneğin kuruluş nedenlerinin başında, halktan gelen toplu hareket etme isteği büyük rol oynamıştır. Yapılan ilk toplantıda diğer derneklerimizin toplum sorunlarına hizmet edecek çapta tüzükleri olmadığı da dile getirilmiş ve böyle bir derneğin kurulmasının gerekli olduğu sonucuna varılmıştır.
İkinci toplantı:
Azınlığımız, Batı Trakya Türk Azınlığıdır…
Derneğin kuruluş çalışmalarına 24-10-1976 günü Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği’nde yapılan ikinci toplantıyla devam edilmiştir. İkinci kuruluş toplantısına yeni üyelerle birlikte toplam 22 kişi katılmıştır. Bu toplantının başkanlığını da Asım Haliloğlu üstlenmiştir. Asım Haliloğlu, bu toplantıda “Azınlığımız, Batı Trakya Türk Azınlığı’dır” sözlerinin derneğe üye kaydı esnasında bütün üyelere bildirilmesini önermiş ve teklif oy birliğiyle kabul edilmiştir. Bu toplantının en önemli özelliğini, dernek tüzüğünde, “Türk” kelimesinin kullanılıp kullanılmaması üzerinde yapılan tartışmalar oluşturmuştur. Bazı üyeler, “Türk” kelimesinin mahkeme üyelerini olumsuz yönde etkileyeceği görüşünü savunurken, bazıları da “Müslüman” sözcüğünün mahkeme esnasında fayda sağlayacağını belirtmişlerdir. Üyelerden bazıları ise tüzükte sadece “Azınlık” kelimesinin geçmesini savunmuştur. Diğer bir görüş ise “Türk -Müslüman” kelimeleri üzerinde duruyordu. Avukat Orhan Hacıibram’ın hazırladığı tüzük taslağının maddeleri görüşülmeye başlayınca, derneğin adı “Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Demeği” olarak oy birliğiyle kabul edilmiştir.
Üçüncü toplantı:
Hukuk komisyonu kuruluyor…
Derneğin tartışmalı geçen ikinci toplantısından sonra, üçüncü toplantı 31-10-1976 günü Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği’nde yapıldı. Toplantıda tüzük üzerindeki tartışmalar devam etti ve üyelik konusunda bir hukuk komisyonunun kurulmasına karar verildi.
Dördüncü Toplantı:
Tüzük üzerindeki tartışmalar devam etti…
Dernek kurma çalışmaları hızla devam etti ve kurucular dördüncü defa bir araya geldiler. Dördüncü kuruluş toplantısı 14-11-1976 günü Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği’nde gerçekleşti. Toplantıya 12 kurucu üye katıldı. Bu toplantıda da tüzük üzerindeki tartışmalar yoğun bir şekilde devam etti.
Beşinci toplantı:
Üniversite öğrencileri “aday üye” olabilir…
Kuruluş toplantılarının beşincisi 21-11 -1976 tarihinde Gümülcine Türk Gençler Birliği’nde yapıldı. Toplantının gündemini üniversite öğrencilerinin “aday üye” olabilecekleri görüşü oluşturdu. Tüzük üzerindeki tartışmalar devam etti. Yine bu toplantıda bazı üyeler tüzükte yeri geldiğinde ve bir defaya mahsus olmak üzere, “Müslüman – Türk” kelimelerinin geçmesini önerdiler. Diğer bazı üyeler de “Müslüman” kelimesinin Lozan Antlaşması’nda var olduğunu ve dolayısıyla tüzükte yer almasına gerek olmadığını belirttiler. Toplantı sonunda yapılan oylamada tüzükte “Türk” kelimesinin geçmesine karar verildi.
Altıncı toplantı:
İlkokul öğretmeni yetiştiren kurumlardan mezun olanların derneğe üye olarak kabul edilmeyecekleri belirlendi…
Kuruluş çalışmalarının altıncısı 5-12-1976 günü Gümülcine Türk Gençler Birliği’nde yapıldı. Bu toplantıda tüzüğe, “ilkokul öğretmeni yetiştiren kurumlardan mezun olanlar derneğe kabul edilmezler” cümlesinin eklenmesine karar verildi.
Derneğin kuruluş çalışmaları ile ilgili toplantılar; İskeçe Türk Birliği, Gümülcine Türk Gençler Birliği ve Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği’nde yapılmıştır. Toplantılara genellikle 10-15 kişi katılıyordu. Genelde bütün toplantılara aşağıdaki üyeler katılmaktaydılar:
1- Asım Haliloğlu
2- Hasan İmamoğlu
3- Orhan Hacıibram
4- Tevfik Hüseyinoğlu
5- İsmail Rodoplu
6- Hikmet Cemiloğlu
7- Enver Kasapoğlu
8- Mehmet Bağdatlı
9- Adem Bekiroğlu
10- Hüseyin Aga
11- Musa Nuri Ali
12- Necmi Delioğlu
Dernek kurma çalışmaları 1980 yılında ciddi bir şekilde ele alındı. Tüzük hazırlandı. Tüzüğü Avukat Orhan Hacıibram hazırladı. Yapılan toplantılarda tüzük okundu ve gereken düzenlemeler yapıldı. Daha sonra mahkemeye müracaat edildi ve dernek 1982 yılında 28 kurucu üye ile resmen kurulmuş oldu. Kurucu üyelerin katılımıyla Dr. Hikmet Cemiloğlu derneğin ilk başkanı oldu.
Mahkemeye verilen listede aşağıdaki kurucu üyeler yer almıştı:
1- Mehmet Bağdatlı – Doktor
2- Mehmet Müftüoğlu – Avukat
3- Feruz Boyacı – inşaat Mühendisi
4- Adem Bekiroğlu – Avukat
5- İbram Onsunoğlu – Doktor
6- Sadık Ahmet – Doktor
7- İsmail Molla (Rodoplu) – Gazeteci
8- Necati Sütçüoğlu – Doktor
9- Hikmet Cemiloğlu – Doktor
10- Hüseyin Aga – Avukat
11- Orhan Hacıibram- Avukat
12- Nihat Tefikoğlu – Diş Hekimi
13- Ali Nuri Musa – Veteriner Hekim
14- İbram Şerif – ilâhiyatçı
15- AIi Besim – Diş Hekimi
16- Mehmet Devecioğlu – Veteriner Hekim
17- Nait Sadık – Kimyager
18- Hasan Kaşıkçıoğlu – Avukat
19- Hasan İmamoğlu – Avukat
20- Necati Hasanoğlu – Doktor
21- Tevfik Hüseyinoğlu – Lise Öğretmeni
22- Hamdi Bıyıklı – Lise Öğretmeni
23- Yusuf İsmail – Lise Öğretmeni
24- Necmi Delioğlu – Lise Öğretmeni
25- Hacısalihoğlu Ziya – Lise Öğretmeni
26- Yüksel Ahmet Beyoğlu – Lise Öğretmeni
27- Recep Onbaşı – Öğretmen
28- Ahmet Hacı Ahmet – İnşaat Mühendisi
İlk geçici yönetim kurulu:
1- Aga Hüseyin,
2- Bağdatlı Mehmet,
3- Bekiroğlu Adem,
4- Cemiloğlu Hikmet,
5- Kaşıkçıoğlu Hasan,
6- Müftüoğlu Mehmet,
7- Onsunoğlu İbram.
Geçici Yönetim Kurulu görev dağılımına gerek görmedi. Geçici Yönetim Kurulu derneğin ilk genel kurulunun 9 Mayıs 1982 günü Gümülcine Türk Gençler Birliği’nde yapılmasını kararlaştırdı.
Dr. Hikmet Cemiloğlu derneğin ilk başkanı seçildi…
Geçici yönetim kurulunun aldığı karar uyarınca derneğin ilk genel kurulu 9 Mayıs 1982 günü Gümülcine Türk Gençler Birliği’nde yapıldı, ilk genel kurulda oluşan yönetim kurulu 16 Mayıs 1982’de Gümülcine Türk Gençler Birliği’nde bir araya geldi. Yönetim kurulu kendi arasında yaptığı görev dağılımı sonucunda Dr. Hikmet Cemiloğlu’nu derneğin ilk başkanı olarak seçti. Derneğin ilk yönetim kurulu aşağıdaki üyelerden oluştu:
1- Başkan: Dr. Hikmet Cemiloğlu
2- Asbaşkan: Dr. Mehmet Bağdatlı
3- Genel Sekreter: Dr. İbram Onsunoğlu
4- Kasadar: Av. Adem Bekiroğlu
5- Üye: Av, Orhan Hacıibram
6- Üye: Öğr. Enver Kasapoğlu
7- Üye: Gazeteci İsmail Molla – Rodoplu